Cruciale investeringen RWE staan onder druk - meer zekerheid vereist voor nemen beslissingen

Capaciteitsmechanismen als ruggengraat van leveringszekerheid

Het continu op- en afschakelen van een gascentrale zorgt voor veel meer slijtage dan gewoon stationair draaien. Minder draaiuren, meer slijtage en onduidelijkheid over het verdienvermogen van gascentrales in de toekomst creëren een hoop onzekerheid en risico’s voor de betrouwbaarheid. Vaes: “De komende jaren zullen bepalend worden voor het overleven van centrales. Vooral de centrales die te dure stroom leveren, zullen gedwongen moeten stoppen. Het paradoxale is: onze rol wordt belangrijker, maar het wordt financieel moeilijker om overeind te blijven.” Vaes benadrukt dat dit geen unieke situatie is: “Dit speelt in heel Europa. Andere landen hebben al capaciteitsmechanismen ingevoerd, waarbij producenten een vergoeding krijgen om betrouwbaar beschikbaar te blijven, ook als ze weinig draaien. Zo voorkom je dat betrouwbaarheid en flexibiliteit uit het systeem verdwijnt terwijl je het juist harder nodig hebt.”

Verduurzaming vraagt lange-termijn zekerheid

De onzekerheden bedreigen ook RWE’s ambitieuze verduurzamingsplannen. Het bedrijf wil in 2040 CO2-neutraal zijn, maar die transitie kost miljarden. “We hebben enorm vele projecten opgestart en studies uitgezet. Het is tijd voor investeringsbeslissingen”, stelt Vaes. “Maar die nemen we alleen als we zeker weten dat er markt voor is. Die zekerheid ontbreekt nu. We durven pas te springen als we weten dat we de overkant kúnnen halen.”

Maatschappelijke uitdaging vraagt gedeelde regie

“Dit kunnen bedrijven zoals RWE niet alleen”, vertelt Vaes. “We moeten die puzzel met z’n allen leggen. “De energietransitie is te groot om het geheel aan de vrije markt over te laten. We hebben een marktmeester nodig die het systeem eerlijk en voorspelbaar maakt. Zodat bedrijven weten waar ze aan toe zijn en risico’s kunnen nemen die passen bij hun draagkracht en rol. En dat moet ook op Europees niveau gebeuren, want zonder afstemming loop je het risico dat productiecapaciteit en investeringen zich verplaatsen naar landen met gunstigere voorwaarden. Dan schuif je het probleem op, in plaats van het samen op te lossen.”

Hij sluit af: “Gascentrales blijven voorlopig onmisbaar zolang zon en wind niet continu leveren. Zonder duidelijk zicht op een financieel sluitende businesscase wordt het voor bedrijven steeds uitdagender om te blijven investeren in de betrouwbaarheid van bestaande centrales en in de noodzakelijke verduurzamingsprojecten. Als samenleving staan we voor een fundamentele keuze: willen we duurzame leveringszekerheid, dan moeten we met zijn allen bereid zijn die ‘capaciteit’ ook te waarderen en ervoor willen betalen. Dus niet betalen voor elektriciteit, maar voor betrouwbaarheid en leveringszekerheid. Alleen met dat commitment kunnen bedrijven blijven investeren in betrouwbare capaciteit én vervolgens in duurzame alternatieven zoals waterstof. Initiatieven zoals de Industrie Agenda bieden een waardevol kader en platform om zaken inzichtelijk te maken, samenwerking te stimuleren en de energietransitie aan de gang te houden. Alleen samen gaan we er komen”

Over de Industrie Agenda

Op 3 juni bestaat SBE 50 jaar. Dit moment grijpen we niet aan om terug te blikken, maar om vooruit te kijken. Samen met leden, overheden en kennisinstellingen werken we aan een nieuwe Industrie Agenda. Deze bouwt voort op de succesvolle versie uit 2017 waarmee SBE de route wees naar klimaatneutraal produceren in de Eemsregio.

De nieuwe Industrie Agenda gaat verder: met de agenda slaat SBE een brug tussen de economische en sociale opgaven in de regio. Betaalbare energie en een goed vestigingsklimaat in een omgeving waarin het goed leven is en er voldoende mogelijkheden zijn om je te ontwikkelen.

De agenda wordt een oproep tot actie. Een uitnodiging om samen te werken aan brede welvaart in de regio. Ons doel is duidelijk: een aantrekkelijk en toekomstbestendig Noord-Groningen. En dat lukt alleen als we samenwerken.